რა არის კომეტა ?

რა არის კომეტა ? ☄️

კომეტები არის მტვრისა და ყინულისგან დამზადებული ციური ობიექტები, რომლებიც მზის გარშემო ბრუნავენ. ისინი მზის სისტემის ფორმირების ნარჩენებად ითვლებიან და დაახლოებით 4,6 მილიარდი წლის წინ წარმოიშვნენ. კომეტები ცნობილნი არიან თავიანთი გრძელი, კაშკაშა კუდებით, რომლებიც მზესთან მიახლოებისას ჩნდება.

საიდან მოდის კომეტები ? 🌌

კომეტები ძირითადად მზის სისტემის გარე რეგიონებში გვხვდება. ზოგი კოიპერის სარტყელში მდებარეობს, რომელიც ნეპტუნის ორბიტის მიღმაა. ასეთები მოკლე პერიოდის კომეტებად ითვლებიან და მათ მზის გარშემო ბრუნვას 200 წელზე ნაკლები სჭირდება.

მეორე ტიპის კომეტები ოორტის ღრუბელში გვხვდება, რომელიც მზის სისტემის კიდესთან მდებარეობს. ისინი ხანგრძლივპერიოდიან კომეტებად ითვლებიან, რადგან მათი ორბიტალური პერიოდი ათასობით ან ასიათასობით წელს მოიცავს. ყველაზე გრძელი ორბიტის მქონე კომეტას მზის გარშემო მხოლოდ ერთი ბრუნისთვის 250,000 წელზე მეტი სჭირდება! ⏳

რატომ მოდიან კომეტები დედამიწასთან ახლოს ? 🌍

კომეტები, ჩვეულებრივ, შორეულ ორბიტებზე ბრუნავენ, მაგრამ პლანეტებისა და ვარსკვლავების გრავიტაცია მათ მიმართულებას ცვლის. ზოგჯერ ეს ბიძგი კომეტას მზისკენ უშვებს, რის შედეგადაც იგი ცაზე ხილული ხდება.

როგორც კი კომეტა მზეს უახლოვდება, ის იწყებს გათბობას. ზოგიერთი კომეტა პირდაპირ მზეს ეჯახება და ქრება, ხოლო სხვები კვლავ ბრუნდებიან კოსმოსში.

რა ნაწილებისგან შედგება კომეტა ? 

ყველა კომეტას აქვს მყარი, გაყინული ბირთვი, რომელიც შედგება ყინულისა და მტვრისაგან. მისი ზომა დაახლოებით პატარა ქალაქის ტოლია. როდესაც კომეტა მზეს უახლოვდება, ბირთვიდან აირები და მტვერი გამოიყოფა, რაც ქმნის კომას – ბურუსის მსგავს ღრუბელს, რომელიც ბირთვის გარშემო ვითარდება.

რატომ აქვთ კომეტებს კუდი ? 🌠

კომეტების კუდი იქმნება მაშინ, როდესაც მზის სხივები და მზის ქარი აირებსა და მტვერს ბირთვისგან აშორებს. არსებობს ორი ტიპის კუდი:

🔹 მტვრის კუდი – თეთრი ფერის და რბილად მოხრილი, რომელიც კომეტის ორბიტას მისდევს.

🔹 იონის კუდი – მოლურჯო შეფერილობის, რომელიც მზისგან მოშორებით, პირდაპირ კოსმოსისკენ არის მიმართული.

როგორ შევისწავლით კომეტებს ? 

ადამიანები კომეტებით ათასობით წელია ინტერესდებიან, თუმცა მათი დეტალურად შესწავლა მხოლოდ კოსმოსური მისიების დახმარებით გახდა შესაძლებელი.

🔹 NASA-ს Stardust-ის მისიამ კომეტა Wild 2-დან აიღო ნიმუშები და დედამიწაზე დააბრუნა. მეცნიერებმა მათში ნახშირწყალბადები აღმოაჩინეს – ქიმიკატები, რომლებიც სიცოცხლის ფორმირებისათვის მნიშვნელოვანია.

🔹 ევროპის კოსმოსური სააგენტოს როზეტას მისიამ კომეტა 67P ჩურიუმოვ-გერასიმენკო გამოიკვლია. მან ბირთვზე სადესანტო ჩააგდო და ორბიტაზე ორი წლით დარჩა. აღმოჩნდა, რომ კომეტაზე სიცოცხლისათვის საჭირო ქიმიური ელემენტებიც არსებობდა.

ამ და სხვა მისიების წყალობით, მეცნიერებმა შეიტყვეს, როგორ ფუნქციონირებენ კომეტები და როგორ წარმოიქმნა მზის სისტემა. 🌍✨