რა არის დიდი აფეთქება?
რა არის დიდი აფეთქება?
მოკლე პასუხი:
დიდი აფეთქება არის თეორია, რომელიც აღწერს სამყაროს წარმოშობას. მეცნიერების აზრით, სამყარო ერთ წერტილში დაიწყო და შემდეგ გაფართოვდა, რომ გამხდარიყო ისეთი ვრცელი, როგორიც ახლაა. უფრო მეტიც, ის დღემდე განაგრძობს ზრდას!
როგორ დაიწყო ყველაფერი?
1927 წელს ბელგიელმა ასტრონომმა ჟორჟ ლემეტრმა წამოაყენა იდეა, რომ ძალიან დიდი ხნის წინ სამყარო არსებობდა მხოლოდ ერთი მცირე, უკიდურესად ცხელი და მკვრივი წერტილის სახით. შემდეგ ის გაფართოვდა და ფორმირება დაიწყო, რის შედეგადაც მიიღო ის სახე, რომელიც დღეს აქვს.
სამყაროს გაშლის მტკიცებულება
ორი წლის შემდეგ, ამერიკელმა ასტრონომმა ედვინ ჰაბლმა აღმოაჩინა, რომ გალაქტიკები ერთმანეთს შორდებიან. შედარებით შორს მდებარე გალაქტიკები კი უფრო სწრაფად მოძრაობდნენ
ეს აღმოჩენა უდიდესი მტკიცებულება გახდა იმისა, რომ სამყარო მართლაც ფართოვდება. ეს ნიშნავს, რომ ოდესღაც აბსოლუტურად ყველაფერი ერთ წერტილში იყო თავმოყრილი.
რა არსებობდა სამყაროს დასაწყისში?
დიდი აფეთქების მომენტში სამყარო წარმოუდგენლად ცხელი და ენერგიით სავსე იყო. აქ ჯერ არც ვარსკვლავები არსებობდნენ და არც პლანეტები.
მაგრამ დროთა განმავლობაში, ეს ენერგია მცირე ნაწილაკებად გაიყო, რომლებიც თანდათან შეიკრიბნენ და ატომები შექმნეს. ეს ატომები შემდეგ გაერთიანდნენ, წარმოქმნეს ვარსკვლავები, გალაქტიკები და საბოლოოდ – ის სამყარო, რომელსაც დღეს ვხედავთ.
როგორ წარმოიქმნა ვარსკვლავები და პლანეტები?
პირველმა ვარსკვლავებმა შექმნეს უფრო რთული ელემენტები, რომლებიც შემდეგი თაობის ვარსკვლავების, პლანეტებისა და სხვა კოსმოსური ობიექტების სამშენებლო მასალად იქცა.
ასე გაჩნდა ყველაფერი – ასტეროიდები, კომეტები, პლანეტები, შავი ხვრელები და, საბოლოოდ, ის სამყარო, რომელშიც ჩვენ ვცხოვრობთ.
რამდენი წლისაა სამყარო?
დღეს მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ დიდი აფეთქებიდან დაახლოებით 13,8 მილიარდი წელი არის გასული!
რატომ ჰქვია "დიდი აფეთქება"?
მიუხედავად იმისა, რომ ტერმინი "დიდი აფეთქება" გავრცელებული სახელია, ეს არ იყო აფეთქება ტრადიციული გაგებით. უფრო სწორი იქნებოდა ამის „გაფართოების თეორიად“ მოხსენიება, რადგან ყველაფერი ერთ წერტილში დაიწყო და შემდეგ გაიშალა მთელ სივრცეში.
და მაინც, როგორი სახელი უფრო მოგწონს? "დიდი აფეთქება" თუ "ყოვლისმომცველი გაფართოება"?
